Düşler ve Erdemler: 2005/06

<$BloPazartesi, Haziran 13, 2005

<$Blo

- Yorumsuz -

<$Blo

Pink Floyd isminin kullanımı konusunda mahkemelik olan iki müzisyen Afrika'ya yardım için bir konserde bir araya gelecekmiş. Grup, önümüzdeki ay Londra'da yapılacak ve açlıkla mücadeleye dikkat çekmeyi amaçlayan Live-Eight konserinde sahne alacak.

Grup açlıkla mücadele için yeniden bir arada

Grubun kurucusu Roger Waters, çeşitli anlaşmazlıklar sonrası 1981'de Pink Floyd'dan ayrılmıştı. Gitarist David Gilmour ise geçmişteki kavgalarının, açlıkla yüzyüze uluslar olduğu düşünüldüğünde, önemsiz olduğunu söyledi.

2 Temmuz'da Hyde Park'da yapılacak konserde Pink Floyd üyeleri Roger Waters, Dave Gilmour, Nick Mason ve Richard Wright birlikte sahne alacak. Bu dörtlü son konserlerini 1981'de yine Londra'da vermişti.

Ünlü rock yıldızı Bob Geldof'un organize ettiği Live 8 konserleriyse beş şehirde yapılacak. Londra dışında konser düzenlenecek şehirler ise; Paris, Berlin, Roma ve Philadelphia. Konserlerin amacı, sanayileşmiş ülkelerin liderlerini İskoçya'da buluşturacak G8 zirvesi öncesi, Afrika'da açlıkla mücadeleye yardımcı olmak.
Haberin devamı

Remember when you were young,
You shone like the sun.
Shine on you crazy diamond.
Now there's a look in your eyes,
Like black holes in the sky.
Shine on you crazy diamond.
You were caught on the crossfire
Of childhood and stardom,
Blown on the steel breeze.
Come on you target for faraway laughter,
Come on you stranger, you legend, you martyr, and shine!

<$BloCumartesi, Haziran 11, 2005

<$Blo

R.Repliee Q1

Isaac Asimov'u tanıyanlar robotlar konusunda daha tecrübelidir. Bu çok verimli bilimkurgu ve popüler bilim yazarı bizleri insan-benzeri robotlarla tanıştırmıştı. Uzun boyu, kızıla yakın rengiyle geriye doğru taranmış saçları, çıkık elmacık kemikleri ile R.Daneel Olivaw'ı hatırlamayan bir Asimov okuru var mıdır acaba? Ya da Elijah Bailey'nin "önce o yetişti" diye düşündüğü ama bir türlü söyleyemediği R.Giskard Reventlov'u?

National Geographic'in haberine göre Japonyada insan benzeri robot, 2005 World Expo'da sahneye çıktı. Konuyla ilgili haber (ingilizce). Burada da Robotlar ve Sinema.

Üç Robot Kuralı:
1- A robot may not injure a human being, or, through inaction, allow a human being to come to harm.
(Bir robot, bir insana zarar veremez yada harekete geçmeyerek zarar görmesine izin veremez.)
2- A robot must obey the orders given it by human beings except where such orders would conflict with the First Law.
(Bir robot, bir insan tarafından verilen emirlere uymak zorundadır, 1.kuralla çelişmedikleri sürece...)
3- A robot must protect its own existence as long as such protection does not conflict with the First or Second Law.
(Bir robot kendi varlığını korumalıdır, 1. ve 2. kuralla çelişmedikleri sürece...)

Asimov romanlarında robot karakterler, insanlar tarafından, isim karışıklığı olmasın diye adlarının başlarına R. harfi ilave edilmiş olarak anlatılır. Pekala R.Tayyip Erdoğan'a ne diyeceksiniz? :)

<$BloCuma, Haziran 10, 2005

<$Blo

"Ağ" üzerinde geliştirilen sinema filmi projesi oyuncularını yine Ağ üzerinde seçiyor. İsterseniz kendi adayınızı önerebiliyor, hatta "ben oynamak istiyorum!" bile diyebiliyorsunuz. Projenin ana karakteri Aslı için oylama süreci başlamış durumda. Zamanla diğer karakterler için de oylama başlayacak. Sinopsisi okuyup, karakterler hakkında bilgi edindikten sonra oylamaya katılmanız öneriliyor. Projeyi incelemek ve oylamaya katılmak için www.mahkum.net adresini ziyaret edebilirsiniz. İnterneti ve gelecekteki dünyayı daha iyi anlamak için çok iyi bir örnek. Projenin öyküsü üzerinde de tartışmaya katılmak mümkün.

<$Blo

CESUR YENİ BEYİN; Genom Çağındaki Fetih: Ruh Hastalıkları,
yazarlığını Nancy C. ANDREASEN'in yaptığı adını Aldous Huxley'in meşhur (Brave New World) Cesur Yeni Dünya'dan alan bir kitap. Okunulası bir kitap. Elimde Halit Yıldırım'ın derlediği kitap üzerine notlar var, paylaşıyorum efendim. Don Quijote.

Cesur Yeni Beyin-Ruhsal Hastalığın Yükü
Yapıt, insan bedeninin mirasçısı olduğu, beyinde doğup zihin aracılığıyla ifade bulan bir grup hastalığı (ruhsal hastalıklar) anlatmakta ve bu hastalıkların ortaya çıktığı insanları, onların ıstırabını paylaşan akraba ve dostlarını, tedavileri ile uğraşan doktorları ve hastalığın nedenlerini -dolayısıyla- bulunabilecek en uygun tedavileri araştıran bilim adamlarını söz konusu etmektedir.
Ciddi bir hastalıkla karşılaşmak bizi duygusal açıdan yükler ve korkutur. Eşduyum (empati) ya da içebakış becerisine sahip olanlarımız için bunun anlamı, bizim de savunmasız olduğumuz, bizim ya da sevdiklerimizin aynı kaderi paylaşabileceğimizdir.

İnsanlığı etkileyen hastalıklar arasında en yaygın alanlarından biri de ruhsal hastalıklardır. En önemlilerini sıralarsak: Şizofreni nüfusun %1’ini, mani-depresyon başka bir %1’ini, majör depresyon diğer bir %10-20’sini ve Alzheimer hastalığı ise yaşı 65’in üzerindeki nüfusun %15’ini etkilemektedir.

Sorulsa, çoğu insan maliyeti en yüksek olanlarının kanser veya kalp hastalığı olduğunu söyleyecektir. Yanlış! Ruhsal hastalıkların maliyeti herhangi bir grup hastalığın çok üstündedir. Ruhsal hastalığın maliyeti sadece ekonomik değildir. Psikolojik açıdan maliyeti daha da acımasız olup sonuç –ne yazık ki- sıklıkla ölümcüldür. Şizofreni hastalarının %10’unda, depresyon vakalarının gene %10’unda intihar bildirilmiştir.

Modern tıp, soluğumuz bittiğinde ya da yüreğimiz durduğunda ölmediğimizi söylüyor; beynimiz öldüğünde ölmüş oluyoruz, yani sinir hücrelerimizin ateşlemesiyle oluşan elektriksel akımlar sona erdiğinde.

Şu an biyomedikal araştırmanın altın çağını yaşamaktayız. Bilim ve tıp tarihindeki çok önemli iki çalışmanın içindeyiz: İnsan beyninin ve insan genomunun haritasını çıkarmaktayız. Her ikisi de ürkütücü, insanın başarısızlık korkusunu artıran yükümlülüklerdir. İnsan beyninin milyarlarca sinir hücresi (nöron) vardır, yaklaşık 10¹² olarak hesaplanmıştır. İnsan genomundaki gen sayısı daha azdır; yaklaşık 80.000.

Bozuk Beyinler, Karışık Zihinler. Yapay İkilemlerin Yol Açtığı Körleşme
İnsan beyni, büyük bir senfoniyi sürekli çalmakta olan büyük bir orkestra gibi işlemektedir. Herhangi bir ayrıntıyı ya da gruplandırılmış ayrıntıları göstererek bu ‘orkestradır’ ya da ‘senfonidir’ diyebilecek durumda değilizdir. Kemanlar, viyolalar, viyolonseller, obualar, klarnetler, kornolar hep birlikte son derece zengin bir parçayı hep birlikte çalmaktadırlar. Doğru zamanda trompetler katılır, zilin vuruşu, davulun kadansı hep o doğru anda olmaktadır. Çalınan temalar tekrarlanırken bütünlük asla bozulmaz. Duygusal renklenme iniş çıkışlar ve parıldayışlar halindedir. Bizlerde, hepimizde, her an ve hep varolan zihinsel aktivite süreci hepimizi ya mucize haline getirmekte ya da olağanlaştırmaktadır. Her birimiz–her beyin/zihin-sadece kapsamlı bir senfoniyi çalmakla kalmayız, aynı anda bir yandan besteler bir yandan da yönetiriz.

Zihnin rehberliğinde yaşamın içine doğru yönlendiğimizde, nereden geldik, neredeyiz, nereye gideceğiz gibi sorulara yanıt ararken, iki temel yaklaşımımız vardır: Birisi analiz, diğeri ise sentezdir.

Analiz, güçlü bir araçtır. Biz insanlar açık bilinçle analiz yapabilen tek canlı türüyüz. Analizi ‘şeylerin’ yapısını ve bu yapıya katılan unsurları görmek için kullanırız. Ne denli çok analiz edersek o denli anladığımızı hissederiz. Analiz ettiğimiz sürece denetleyebildiğimizi düşünürüz. Megabaytların, milimetrelerin, binlerin gerçek bir anlam taşımadıklarını ve bizim keşfimiz olduğunu unutuveririz. Her şeyi anlayabilmek adına o denli yoğun uğraşırız ki, sonunda bir şey anlamadığımız ortaya çıkar. O kadar çok ve o kadar iyi analiz ederiz ki, şeyleri parçalarına ayırırken, onların yaşamsal özünü ve anlamını da bozabiliriz.

Sentez, karşı yaklaşımdır. Pek sık kullandığımız söylenemez. Sentez, parçaları yerine koymak suretiyle nesnenin bütünlüğünün onarılmasıdır. Sentetik düşünce becerisi kazanmamız demek –ki bu, analitik düşünceden daha zordur- nesneleri olduğu gibi görebilmemiz anlamına gelmektedir. Sentez, nesneleri sınırlardan bölümlemelerden ve engellerden bağımsız bir halde, doğal dünyada var oldukları haliyle, kutsal bir yaratıcının yarattığı biçimiyle görmek demektir. Ozanın dediği gibi, ‘dansı bilmemiz dansçıyı bildiğimiz’ anlamına gelmez. Ve bazen parçalar yerine, bütüne hak ettiği değeri vermek zorundayız.

Zihin Beyin’e Karşı
Zihin ve beyin arasındaki fark, kullandığımız gündelik dilde gömülü biçimde mevcuttur. ‘Beyin’ bedensel bir organken ‘zihin’ soyut bir kavramdır. Dokunulabilir olmadığı için zihin çoğu kez daha az ‘gerçek’ olarak kabul edilir. Öte yandan, sadece ‘bedensel’ olduğu için beyin, bazen daha az ilgi çekici ve daha az önemli görülür. Ancak, dans edenle dans nasıl ayrılmazsa, beyinle zihin de o denli ayrılmazdır.

Zihin dediğimiz şey, beyinde moleküler, hücresel ve anatomik düzeyde ortaya çıkan eylemliliğin ürünüdür.

Şizofreni, manik-depresif hastalık, muhtelif bunamalar ve anksiyete bozukluklarının çoğu gerek nörobilimin gerekse moleküler biyolojinin modern araçlarıyla araştırılmakta olup, ‘fiziksel’ bir nedenin veya unsurun rol oynayabileceği gösterilmiştir.

Ruhsal hastalıklarda zihnin önemini yadsımak ya da azımsamak bu hastalıkların yanlış anlaşılması ve yanlış tedavi edilmesinin sağlama bağlanması anlamına gelmektedir.
Kısaca, ruhsal hastalık dediğimiz zaman, tümleşik bir biçimde beyin/zihin hastalığını anlamalıyız. Beyinsiz biçimde zihne yönelmek ne ise, zihinsiz biçimde beyne yönelmek de aynı şeydir.

İlaçlar Psikoterapiye Karşı
Ruhsal hastalığı “beyin hastalıkları” ve “zihin hastalıkları” diye bölmek (bazen biyolojik” ve “psikolojik” olarak da kullanılmaktadır) başka bir yapay ikileme kapı açmaktadır. Bu ikilem, ruhsal hastalıkların nasıl tedavi edileceği tartışmasında sıklıkla karışıklığa yol açmaktadır.

İlk sorun, temel önermede yatmaktadır. Bu, zihin beyin karşıtlığını içeren ikiliktir. Zihin beyin karşıtlığı (ya da zihinsel olanla bedensel olan, biyolojik olanla psikolojik olan da denilebilir) kökü derinlerde olan bir ikiliktir.

İkinci bir sorun, başka hastalıklarda kullanmayıp ruhsal hastalıklarda kullandığımız ve sadece ruhsal hastalıklar tedavisinde geçerliliği olan aşırı yalınlaştırmadır. Kişinin diyabeti varsa, ‘bu insan sadece ilaç mı kullanmalı yoksa aynı zamanda danışmanlık alıp sağlıklı bir yaşam biçimini sürdürmeli mi?’ sorusunu asla sormayız. Psikososyal destek özellikle diyabeti olan genç insanlarda gereklidir; düzenli olarak yapılan insülin iğneleri, arkadaşlarının yutarcasına yediklerinden çok az tüketilebilmesi, sık ve düzenli yenilen yemekler, fiziksel hastalığın kabulü anlamına gelmektedir.
Üçüncü sorun, ilaçların zihni, psikoterapinin beyni etkilediğini bilme eksikliğinden kaynaklanmaktadır. İlaçların zihni olduğu kadar beyni de etkilediği, çoğu insanın bildiği bir şeydir. Bilmiyorsa, alerji için ya da ağrı gidermek üzere verilen ilaç şişelerinin üzerine devlet zoruyla yazılmış olan “bu ilaçlar müsekkin etkili olduğundan araba veya makine kullanmak tehlikelidir” ibaresi öğretir.

Geçtiğimiz elli yıl içinde yaşadığımız en önemli erişimlerinden biri de, üç grup ruh hastalığında, belirtileri giderebilen ya da azaltan etkili ilaçların geliştirilmesi olmuştur. Bu hastalıklar, şizofreni, duygudurum bozuklukları ve anksiyete bozukluklarıdır.

Zihnin tedavisinde psikoterapinin kullanılması tercihinde görünür bir yanlış yoktur. Sorun, psikoterapinin kullanımında değil, etkisinin hem zihinsel hem de fiziksel olduğunun bilinmemesindedir. Psikoterapi, hem beyne hem de zihne etkilidir. Aslında beynin nasıl çalıştığını ve yaşantıya tepki olarak nasıl değiştiğini öğrendikçe, psikoterapinin, sinir hücreleri arasındaki bağlantı ve iletişime dayanan “beyin işlevleri” üzerindeki etkisi sonucu, duygu ve bellek gibi “zihin işlevlerini” değiştirdiğini anlıyoruz.

Nörobilimin altın çağını sürmekte olduğumuz günümüzde nasıl öğrenebildiğimizi, beynin bilgiyi toplayıp gerektiğinde çağırmak üzere kendi yapısını ve kimyasını nasıl değiştirebildiğini, duygusal yüklülüğü olan uyaranlara nasıl yanıt verdiğini ve hep değişmekte olan bir dünyaya nasıl uyum sağladığını öğreniyoruz.

Psikoterapinin esası, insanlara duygu, düşünce ve davranışlarını değiştirmek üzere yardımda bulunmaktır.

Psikoterapi sadece bir “konuşma” olarak görülüp küçümsenmiş ve karalanmıştır. İlacın kullanımı ne kadar ‘biyolojik’ ise psikoterapinin kullanımı da kendine özgü etki biçimiyle o denli biyolojiktir.
1950’li yıllarda psikoz, depresyon ve anksiyete, psikoaktif ilaçlarla tedavi edilmeye başlandığında aralarında ruh hekimlerinin de bulunduğu çoğu insan, sorunun “köküne” inmesi açısından psikoterapinin “daha iyi” olduğunu tartışmaktaydı.

1980’lere gelindiğinde, ruh hekimlerinin neredeyse tamamına yakını ve bir kısım psikolog, ruhsal hastalıkların tedavisinde ilaçların taşıdığı önem konusunda fikir birliği içindeydiler.
2001 yılı ve sonraki yıllar için tartışılan konular ise, her hastalık, her insan için ilaç ve psikoterapi arasında doğru dengenin bulunması, hastaya ve hastalığa en uygun düşecek daha iyi ilaçlar ve daha etkili psikoterapiler için araştırmayı sürdürmek olarak özetlenebilir.

(devam edecek)

<$BloPerşembe, Haziran 09, 2005

<$Blo

Venüs'un Doğuşu

...
Ansızın var olursan yaslı sahillerde
Ölü bir günle kuşatılmışsan
Yüzünle yepyeni bir ışığa dönüksen
Dalgalarla dalgalarla doluysan
Yangınlı bir güvercin gibi çırpınan
Korkudan soğumuş yüreğime üflersen
...

Barcarolle - Pablo Neruda (Çev. Hilmi Yavuz)

<$BloÇarşamba, Haziran 08, 2005

<$Blo

Neden Kyoto Protokolüne imza atmaya yanaşmıyor Amerika Birleşik Devletleri? Guardian'a göre "Petrol devi Bush'u nasıl etkiledi". Beyaz Saray'ın Kyoto Protokolü ile ilgili tavrını, petrol şirketi Exxon'un tavsiyeleri doğrultusunda belirlediği savunan gazete şöyle devam ediyor; "Guardian'ın ulaştığı Amerikan Dışişleri Bakanlığı belgelerine göre, Başkan Bush'un Kyoto Protokolü'nü imzalamama kararının arkasında, Exxon ve petrol sektörünün diğer önde gelen kuruluşları var. "Amerikan Bilgi Edinme Yasası çerçevesinde, Greenpeace'in başvurusu sonucu gün ışığına çıkan yazışmalarda, yönetimin Exxon'a teşekkür ettiği görülüyor. Tırnak içinde aktarırsak, 'İklim değişikliği konusundaki siyasetin belirlenmesindeki etkin katılımları' konusunda.
"Yine belgelerde açıkça görülüyor ki, yönetim Exxon'un, ne yönde bir siyaset izlenmesinin uygun olacağı konusunda da fikirlerini soruyor." Blair - Bush zirvesinin öne çıkan gündem maddelerinden biri küresel ısınma ile mücadele idiyse, diğeri de Afrika'ya yardımdı.

"Blair Bush'u, Afrika'ya yardımın arttırılması planlarına ikna etmeye çalışadursun, Birleşmiş Milletler raporu, olayın insani bilançosunu gözler önüne seriyor" diyor gazete ve şöyle devam ediyor; "Birleşmiş Milletler'in yarın açıklayacağı rapora göre, uluslararası toplumun 2015'e kadar 5 yaş altı ölümleri ciddi oranda azaltma sözünü tutamaması nedeniyle, 3 milyon çocuk ölüm tehlikesiyle burun buruna. "Örgütün raporu, gelecek ay (temmuz '05)yapılacak G8 zirvesi öncesi liderlerin üzerindeki baskıyı arttırmaya yönelik. Bir Birleşmiş Milletler yetkilisinin, liderleri uykularından uyandırmalı dediği veriler son derece çarpıcı. "Buna göre, Afrika'da 5 yaşın altında hayata gözlerini yumacak çocukların sayısı yakın zamanda, New York, Londra ve Tokyo'daki beş yaş altı çocukların toplamının iki katına çıkacak."

Kyoto Protokolü'nün tam metni ingilizce olarak burada

<$BloPazartesi, Haziran 06, 2005

<$Blo

"Dünyada söylenmedik, yazılmadık söz kalmadı" derler. Büyük olasılıkla doğrudur. Ardından da ilave edilir; "önemli olan söyleyişin biçimi"... Bana kalırsa artık söz söyleyecek mecalimiz de kalmadı. Yakın bir gelecekte belki gerçek anlamıyla sözlere de ihtiyacımız kalmayacak. İhtiyaçlarımızı internetten doldurduğumuz formlar sayesinde evimize hiç tanımadığımız adamlar getirecek, onlarla hiç konuşmayacağız, elimizdeki kredi kartını uzatacağız ve gerçek anlamıyla söz kullanmadan ürünleri bırakıp gidecekler. Çalıştığımız ofisteki insanlarla bile "instant messaging" programlarıyla haberleşeceğiz, ev halkına akşam gecikeceğimizi SMS yoluyla ileteceğiz. Şimdi zaman zaman bunları yapıyoruz, yakın bir gelecekte bütünüyle böyle olacak. "Konuşmak", "yazmak" kısacası "iletişim kurmak" değişecek. Değişiyor.

Distopik bir dünya. Örnekleri çoğaltmak mümkün. Genel klasmanı; caf caflı ve üniversitelerdeki akademisyenlere çok sayıda akademik kariyer vadeden adıyla : Postmodern.
İçe dönüşler, bunalımlar, buhranlar, arayışlar, Dostoyevski, romantizm, aşk, fedakarlık, olgunlaştıran acı çekmeler... Genel klasmanı; modası geçmiş ve sıkıcı: Klasik.

Bırakın postmoderni biz henüz moderniteyi kavrayamamıştık... Aslına bakarsanız Moderniteyi “bihakkın” kavrayabileceğimize inanmak da oldukça güç... Nedeni çok basit: "Modern"i yaratan Sanayi Devrimini “biz” yaşamadık. Biz postmoderni de anlayamayız, nedeni çok basit: "Modern"imiz hiç olmadı. Biz, hem sanayi devrimlerinin, hem modernitenin hem de postmodernitenin sonuçları ile muhatap olmaya mahkum edilmiş kafası karışık "öteki dünyalı"larız. Sanayi devrimini ve sonrasındakileri yaşayan o "birinci dünya" nın insanları değiliz. Zannetmeyin ki TV'de Dharma & Greg'i izlediğimiz için "onlar" gibiyiz. Zannetmeyin ki Seinfeld'deki esprilere gülüyor olmamız, Avanak Ajan Austin Powers'ın "mojo"suna hayran oluşumuz bizi Postmodern dünyanın insanı yapar. Biz sadece "sonuçlar"la yüzleşmek zorundayız. Ozonu da biz delmedik. Küresel ısınmadan "yurdum insanı" sorumlu değil. Aynı bu ikisi gibi "aşk"ı da biz yok etmedik. Bunu o, 1.dünyadaki "abiler" yaptılar. "Yârin zülüflerine bakıp, ağlayacak" insanlara gülünüyor, alay ediliyor bu dünyada. Seks yapmanın adı "aşk yapmak". Burası postmodern dünya, burada herşey mümkün. Özgürlüğü yeniden tanımladıkça devir değiştiriyoruz.

Mini etekli kızı MMS'li telefonuyla takip eden HelloMoto reklamındaki ortadoğulu görünümündeki adamız biz. 1.Dünya'ya ait olmak o reklamdaki adamın peşinden koştuğu şey gibi, reklamın adı: “She moto him”

Mutlak tanımları olmayan kavramlara yeni yeni atanan geçici tanımlar bizi bir çağdan alıp diğer çağa taşıyor. Klasikten çıkıp moderne giriveriyoruz. Modern’in modesı geçince hoop, postmodern oluvermişiz. Çok daha “özgür” bir şekilde... Sermayenin çalışan kesim üzerindeki “özgürlük” kısıtlayıcı gücünün yeniden tanımlandığı, toplum içindeki kadın ve erkek tanımlarından tutun da bütün sosyal ve bilimsel kavramların gözden geçirildiği ya da yeniden tanımlandığı bir çağ olmuştu modern çağ... Ama bakın: bir modern çağ modası; birşeyin modasının çabuk geçmesi yüzünden, “modern”in de modası çok çabuk geçti.

Dünyada olup biten değişimlerin sadece sonuçları ile yüzleşmek zorunda kalan kurbanlar olmak, can sıkıcı... Oysa değişimleri değiştirmek, tüketim çılgınlığına karşı direnecek moral gücü kitlelere kazandırmak, bilimi ve teknolojiyi bir de “bu taraftan” yorumlamak, belki tanımlamak... Kısacası söyleyecek sözleri olmak... Kaçımız Şeyh Galib’i biliyoruz Shakespeare yerine? Hüsn-ü aşktan mı yoksa Sonnet’lerden dizeler mi daha popüler çevremizde? Fuzuli aramızda yaşıyor mu? Yoksa Walt Whitman’dan daha çok Fuzuli’yi mi okuyor muyuz? Hangisi? 1001 gece masalları bile fransızca tercümesinden türkçeye kazandırıldı yakın bir geçmişte... 20.yy.’da insanlığın uğraştığı bütün buhranlar, bütün sosyal ve politik akımlar sanayi devrimi ve sonrasındaki “batı”lı sorunsalların sonuçları değil midir? Batı’da kitlesel değişimler yaşanırken Anadolu’da tarlasını süren köylü ya da Japonya’da ağlarını denizlerde dolaştıran bir balıkçı ve belki Güney Afrika’da bir elmas madeninde zorla çalıştırılan bir “köle” hep bu değişimlerin “kurbanı” olmadı mı? Kendi bakış açılarını söyleyemeyen bu insanlar düşünmekten bile alıkonulmadılar mı? Batılı paradigmanın bu gücü nereden geliyor? Bu bir entelektüel güç mü yoksa paranın gücü mü?

Özgün fikirler gerekiyor beyler... Basit bir milliyetçi söylem değil bu inanın bana. "Ozonu vallahi ben delmedim" demek tek boyutlu bir milliyetçilik değildir. Düşünmeyen toplumlar düşünmek yerine yakalanan kavram kırıntılarını şablonlardaki tanımlamalara iliştirir ve sizi her an “birşeyci” ilan edebilirler. “Kendi coğrafyamızın insanı gibi olalım, tarihimizi ve kendi kültürümüzü okuyalım” : faşist. Milliyetçi. Hatta belki dinci. “tüketim çılgınlığına bir son verelim, küresel ekonomik politikalara direnelim”: sosyalist. Solcu, din düşmanı, militan. Kırmızı giy solcu ol, yeşil giy dinci ol. Hiçbirşeye kafanı takma, o zaman kesin burjuvasındır. Düşünmek; kendi fikirlerinle düşünmek yerine klişelerle, şablonlarla, sloganlarla “birşeyci” ol, “birşeycileri” sapta ve sonrasında çözüm üretmek için çabala. Çözümleri üretirken de referansların sanayi devrimi dönemlerinin feylesofları olsun.

Ülkemizde yapılan şey budur ve bu şekilde çözüm üretilemez.

Küresel ya da lokal sorunlara çözümler bulabilmek için özgün fikirler gerekiyor. Klasik-modern-postmodern çizgisi üzerindeki söz hakkımızı, “özgün” sözlerle kullanmalıyız. Özgüven ve bilgili olmak gerekiyor... Önce "Bir şeyci" değil akıllı ve bilgili olalım. İhtiyacımız olan şey bu. Dünya görüşümüzü TV’deki açık oturumlardan ya da heyecan verici arkadaş sohbetlerinden edinmeyelim. Çok okuyalım. Özellikle de “bize ait” olan şeyleri öğrenelim. Yoksa “she moto us”.

<$BloCuma, Haziran 03, 2005

<$Blo